Β’ Μέρος: Πώς φτάσαμε στις Ναυμαχίες Κω – Αλικαρνασσού και Γέροντα.
Ο ΣΟΥΛΤΑΝΟΣ ΜΑΧΜΟΥΤ ΖΗΤΑ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΩΝ ΑΙΓΥΠΤΙΩΝ
Τον Μάρτιο του 1824, παρόλο που η Ελληνική Επανάσταση έχει εδραιωθεί, η Ελλάδα σπαράσσεται από τον εμφύλιο πόλεμο.
Ο σουλτάνος Μαχμούτ συνειδητοποιεί ότι μόνος του αδυνατεί να καταπνίξει την Ελληνική Επανάσταση.
Προσφέροντας ως αντάλλαγμα τη Κρήτη, τη Κύπρο και τη διοίκηση της Πελοποννήσου ζητά τη βοήθεια του αντιβασιλέα της Αιγύπτου Μεχμέτ Αλή Πασά (Μοχάμετ Άλι), ο οποίος στο μεταξύ έχει δημιουργήσει αξιόμαχο στόλο και στρατό άριστα εκπαιδευμένο από Ευρωπαίους αξιωματικούς.
Πρώτη πέφτει η Κρήτη (Μάιος 1824) και ακολουθεί η Κάσος, όπου ο Αιγυπτιακός στόλος, υπό τον Ισμαήλ-Γιβραλτάρ Μπέη, στις 7 Ιουνίου 1824 αποβιβάζει 3.000 Αλβανούς, οι οποίοι κυριολεκτικά ερήμωσαν το νησί, σκοτώνοντας σχεδόν όλους τους κατοίκους και πουλώντας σε σκλαβοπάζαρα τους νέους και τις νέες της Κάσου.
Χάθηκαν και τα 50 περίπου πλοία του στόλου της Κάσου, επιφέροντας έτσι ένα γερό πλήγμα στον Ελληνικό στόλο.
Σειρά είχαν τα Ψαρά. Από τις 20 Ιουνίου ο Σουλτανικός στόλος υπό τον Χοσρέφ Πασά βομβάρδιζε ανηλεώς το νησί και μετά αποβίβασε στρατεύματα τα οποία κατέσφαξαν τους κατοίκους.
Δυστυχώς και στα Ψαρά χάθηκε μέρος του Ψαριανού στόλου, αφού οι ίδιοι οι Ψαριανοί αχρήστευσαν τα πηδάλια των πλοίων τους, όταν αποφάσισαν να υπερασπιστούν μέχρις εσχάτων το νησί τους.
Επόμενος στόχος η Σάμος…
Στο μεταξύ η Ελληνική Κυβέρνηση συνειδητοποιεί (επιτέλους) ότι χωρίς ισχυρό στόλο αφ’ ενός θα χάσει τα νησιά και αφ’ ετέρου ο σουλτανικός στόλος θα μπορέσει ανενόχλητος να αποβιβάσει στρατεύματα στη Πελοπόννησο.
Χρησιμοποιώντας τα τελευταία χρήματα του Βρετανικού δανείου εξοπλίζει, επανδρώνει και ανεφοδιάζει τον Ελληνικό στόλο στις Σπέτσες και την Ύδρα.
Ακολούθως ο Ελληνικός στόλος αποπλέει από τα δυο νησιά σε τρεις μοίρες (ομάδες πλοίων):
- η 1η, σπετσιώτικη, υπό τον Γεώργιο Ανδρούτσο, αποπλέει από την Ύδρα στις 24 Ιουλίου για το στενό Σάμου-Μικράς Ασίας, για να εμποδίσει την αποβίβαση σουλτανικών στρατευμάτων στη Σάμο,
- η 2η, υδραίικη, υπό τον Γεώργιο Σαχτούρη, αποπλέει από την Ύδρα στις 27 Ιουλίου επίσης για τη Σάμο, για να εμποδίσει τον Χιουσρέφ Πασά να χτυπήσει το νησί και
- η 3η, επίσης υδραίικη, υπό τον Ανδρέα Μιαούλη, αποπλέει από την Ύδρα τη 1η Αυγούστου και, με βάση τη Σαντορίνη, περιπολεί στο Νότιο Αιγαίο προσπαθώντας να εντοπίσει τον Αιγυπτιακό στόλο.
Στις αρχές Αυγούστου οι μοίρες των Ανδρούτσου και Σαχτούρη, συνεπικουρούμενοι από τα κανόνια των οχυρών της Σάμου, αντιμετώπισαν επιτυχώς όλες τις προσπάθειες του Σουλτανικού στόλου να προσβάλουν τη Σάμο, αναγκάζοντάς τον να αποχωρήσει για τη Κω, όπου (στο στενό Κω-Αλικαρνασού) επρόκειτο να ενωθεί με τον Αιγυπτιακό Στόλο.
Μόλις ο Μιαούλης πληροφορήθηκε το συμβάν αναχώρησε για τους Λειψούς, ενώθηκε με τις μοίρες των Ανδρούτσου και Μιαούλη και αναχώρησαν για τη Κω.
Πηγή: «Μεθ’ Ορμής Ακαθέκτου» του Πλοιάρχου Π.Ν. Παναγιώτη Γέροντα
Στο Γ’ μέρος: Η Ναυμαχία Κω-Αλικαρνασσού.